Trong quá trình sản xuất, đặc biệt là những mùa cao điểm, hàng tồn kho có vai trò đặc biệt quan trọng cho sự tuần hoàn liên tục của chuỗi hàng hoá điều này sẽ cải thiện trải nghiệm mua sắm của người dùng, giá trị doanh nghiệp cũng như khả năng mở rộng thị trường.
Vậy hàng tồn kho trong doanh nghiệp là gì? Có những dạng hàng tồn kho nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thêm trong bài viết sau đây.
I. Hàng tồn kho trong doanh nghiệp là gì?
Hàng tồn kho là kiểm kê hay liệt kê số lượng đơn vị hàng hoá, thành phần thiết bị, nguyên vật liệu ở nhiều công đoạn mà doanh nghiệp dùng để sản xuất hoặc kinh doanh được lưu trữ ở một nơi bảo quản đặc thù, ở đây là các nhà kho sau đó được đem đi phân phối khi cần thiết.
Thông thường, hàng tồn kho trong doanh nghiệp sẽ bao gồm các dạng hàng hoá nằm ở giữa giai đoạn sản xuất và xử lý đơn hàng, hàng tồn kho là nguồn tạo doanh thu chính cho doanh nghiệp và tác động chính đến khả năng xử lý đơn hàng của đơn vị đó.
Bằng việc thu thập các dữ liệu chi tiết về nguyên vật liệu, hàng dữ trữ an toàn, thành phẩm hoặc cả vật liệu đóng gói sẽ giúp doanh nghiệp đánh giá và dự đoán được xu hướng mua sắm sắp tới, tốc độ bổ sung hàng tồn và mặt hàng ưu tiên.
Các thông tin đó sẽ góp phần cải thiện mối quan hệ với khách hàng, dòng tiền, lợi nhuận, cũng như tiết kiệm được chi phí cho thời gian trì hoãn giữa các hoạt động.
Xem thêm: Kho đông lạnh
II. Các loại hàng tồn kho trong doanh nghiệp
- Nguyên vật liệu thô: Là các loại vật liệu được doanh nghiệp sử dụng để tạo ra sản phẩm cuối, không thể nhận ra được trong thành phẩm như dầu có trong dầu gội đầu.
- Các thành phần: Cũng tương tự như dạng nguyên vật liệu ở khía cạnh để tạo ra thành phẩm, ngoại trừ việc các thành phần vẫn nhận ra được chẳng hạn như ốc vít.
- Hàng đang thực hiện (WIP): Bao gồm cả nguyên vật liệu, thành phần, lao động, vật liệu đóng gói trong quá trình sản xuất.
- Thành phẩm: Các mặt hàng hoàn thiện và có thể đem đi bán.
- Hàng bảo trì, sửa chữa và vận hành (MRO): Thường xuất hiện theo dạng dự trữ hỗ trợ công đoạn sản xuất ra sản phẩm hoặc bảo trì.
- Vật liệu đóng gói: Có 3 loại vật liệu chính: bảo vệ hàng hoá và sử dụng được, đóng gói thành phẩm có chứa nhãn dán hoặc SKU, dạng cuối là đóng gói để vận chuyển.
- Hàng dự trữ: Là loại hàng tồn kho bổ sung mà các doanh nghiệp mua và lưu kho để quyết những trường hợp bất ngờ như nguồn cung đứt gãy, chi phí vật liệu tăng cao, dây chuyền thiết bị hỏng hóc, thiên tai,…
- Hàng tách riêng: Là hàng bổ sung hoặc WIP được giữ ở mỗi giai đoạn sản xuất để ngăn gián đoạn khi hoạt động. Nguyên do bởi mỗi dây chuyền được vận hành ở một tốc độ khác nhau, nên hàng tách riêng là một phương án dự phòng trường hợp dây chuyền đằng trước bị tắc nghẽn nhưng dây chuyền sau vẫn có nguyên liệu để sản xuất.
- Dịch vụ: Đây cũng được coi là một loại hàng tồn kho theo khía cạnh kế toán nói về lượng dịch vụ mà doanh nghiệp có thể cung cấp trong một thời điểm, ví dụ: Một khách sạn có 10 phòng sẽ có khả năng cung cấp 70 dịch vụ nghỉ qua đêm trong một tuần.
- Hàng vận chuyển: Là dạng hàng vận chuyển giữa đơn vị sản xuất với nhà kho và trung tâm phân phối, thời gian vận chuyển mặt hàng này tuỳ thuộc vào khoảng cách và khối lượng hàng, có thể cần đến hàng tuần để di chuyển giữa các địa điểm.
- Hàng tồn theo chu kỳ: Là loại hàng tồn kho có sẵn để đáp ứng nhu cầu cao theo từng thời điểm. Các đơn vị thường đặt hàng xoay vòng theo lô để giảm thiểu chi phí lưu trữ tối đa. Có thể áp dụng công thức EOQ để xác định lượng đơn hàng cố định, chí phí đặt hàng tối ưu, chi phí khấu trừ cho lượng đơn hàng lớn với chi phí cố định theo thời gian, công thức.
Trong đó: D – Số lượng nhu cầu tính theo đơn vị trong 1 năm
S – Chi phí cố định cho mỗi đơn hàng
H – Chi phí lưu giữ cho mỗi đơn vị hàng
12. Hàng tồn giả định: Là số lượng hàng tồn cần hoàn thiện một công đoạn không phải chờ đợi, thường được dùng chủ yếu tại các đơn vị sản xuất và thực phẩm.
13. Hàng tồn thừa: Bao gồm các loại hàng không bán được, không dùng được hoặc nguyên vật liệu không được dùng để sản xuất hoặc kinh doanh nhưng vẫn phải trả chi phí kho lưu trữ.
